زخم بستر
زخم بستر (به انگلیسی: Bedsore)، به آسیب بافت بدن (شامل پوست حقیقی، روپوست و ماهیچه) در اثر ایجاد فشار درازمدت بر یک یا چند نقطه از بدن، گفته میشود. خوابیدن طولانی‌مدت در یک وضعیت ثابت، سائیدگی در صندلی یا بستر، استفاده از لگن بیمار نامناسب یا کشیدگی با ملحفه می‌تواند به بخشی از پوست یا بافت بدن آسیب بزند.
زخم بستر چهار مرحله دارد که در مرحله اول و دوم زخم بستر با مراقبت های منظم در طی هفته ها یا ماه ها درمان پیدا می کند. اما در مرحله سوم و چهارم زخم بستر درمان در شرایط سخت و دشوارتری قرار می گیرد.
به عبارت دیگر:
مرحله اول. رنگِ پوست قرمز میشود و با فشار آوردن روی آن نقطه، رنگ آن تغییر نمی‌کند.
مرحله دوم. قسمت‌هایی از سطحِ پوست از بین می‌رود، چیزی شبیه تاول.
مرحله سوم. از بین رفتنِ تمامی بافت‌های پوست، در این مرحله، زخم، باز است.
مرحله چهارم. از بین رفتنِ تمامی بافت‌های پوست و لایه‌های زیرینِ آن حتی عضلات تا استخوان.
با مجموعه دهکده ی سلامت همراه باشید.
علائم زخم بستر:
دردناک شدن اطراف زخم، بدبو شدن زخم، عفونت زرد رنگ یا سبز رنگ ضخیم و تورم در اطراف آن از علایم و نشانه‌های عفونی شدن زخم بستر می‌باشد.
تب، گیجی، افزایش ضربان قلب و ضعف جسمانی نیز از نشانه‌های پخش شدن عفونت در بدن می‌باشد .
قاعدتا زخم های بستر (زخم های فشاری) بهاطر گستردگی ابعاد با زیر نظر چند پزشک متخصص درمان شود.
– پزشک ارشد که برنامه درمانی برای زخم بستر تنظیم می کند.
– پرستارانی که در زمینه زخم بستر تحصیل یا تجربه دارند برای مراقبت و التیام زخم.
– مشاور یا مدد کار اجتماعی به دلیل طولانی بودن بیماری و فرایند درمان آن به شما کمک کند.
– پزشک فیزیوتراپ که به تحرک و حرکت شما کمک کند.
– متخصص تغذیه که رژیم غذایی روزانه جهت بهبود فرایند درمان را به شما پیشنهاد کند.
– متخصص ارتوپد ، متخصص اعصاب و یا جراح پلاستیک که در صورت نیاز در فرایند بهبود به شما کمک کند.
درمان زخم بستر
فشار نواحی مبتلا را کم کنید.
در اولین اقدام درمان زخم بستر سعی کنید تواحی که فشار بروی آن و ایجاد زخم کرده است را کم و یا بردارید.
تشک و بالش مخصوص
از لوازم کمک بگیرید مانند تشک، تخت و بالش های مخصوص این لوازم برای نشستن یا خوابیدن در وضعیت مناسب به شما کمک خواهند کرد که فشار وارد شده بروی زخم را بردارید.
جابجا شدن
در صورت بروز زخم بستر باید به طور منظم در حالت های مختلف جابجا شوید و اگر از ویلچر استفاده می کنید وزن خود را در هر ۱۵ دقیقه یک بار به طرف دیگر صندلی بیندازید و یا از اطرافیان و پرستاران بخواهید که در جابجا شدن شما در هر یک یاعت کمک کنند و اگر بروی تخت بستری هستید طی مدت ز ۲ ساعت یک بار جابجا شوید.
پانسمان زخم و پاکسازی آن
پانسمان کردن زخم به شما این اطمینان را خواهد داد که زخم ها به طور قابل قبولی مرطوب باشند و در برابر عفونت زخم ها محافظت می کنند و باقی نواحی پوست را خشک نگه می دارند.
پاک سازی یکی از مهم ترین کار ها در ترمیم زخم ها است، با انجام این کار از عفونی شدن زخم ها جلوگیری می کنید. هنگامی که پوست تحت تاثیر زخم شکافته نشده اند ( مرحله اول زخم ) آن را به آرامی با آب و صابون ملایم شستشو دهید و خشک کنید، زخم های باز را با محلول سالین یا سزک نمکی در هر بار تعویض پانسمان شستشو دهید.
برداشتن بافت آسیب‌دیده
برای درمان سریع تر زخم ها باید هرگونه بافت مرده، آسیب دیده و عفونی را جدا سازی و برداشت کرد که براساس نوع زخم و سرسختی آن روش های متعددی را دارد.
برداشت بافت های آسیب دیده گاها با عمل جراحی امکان پذیر است و در برخی موارد نیز بصورت مکانیکی و توسط دستگاه آب با فشار بالا و یا با پانسمان های مخصوص امکان پذیر است.
گاها زخم های کوچک تر و غیر عفونی برداشت و جداسازی بافت آسیب دیده را بصورت طبیعی انجام می دهند که به بدن در راستای استفاده از آنزیم ها برای جداسازی بافت مرده جدا می کند. این روش همان طور که گفتیم برای زخم های کوچک و غیر عفونی است و با اسفاده از پانسمان های مخصوص که زخم را تمیز و مرطوب نگه می دارند.
مکمل درمان
کنترل درد: رخم های بستر بسیار دردناک هستند داروهای ضد درد و التهاب، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند درد را کاهش دهند.
آنتی‌بیوتیک: برای زخم بستر عفونی که با کمک روش‌های دیگر رو به بهبود نمی‌روند، می‌توان از داروهای آنتی‌بیوتیک موضعی یا خوراکی استفاده کرد.
کنترل اسپاسم و گرفتگی عضلات: گرفتگی عضلات به دلیل ایجاد سایش و بریدگی میتوانند زخم بستر ایجاد کرده یا آنها را وخیم‌تر کنند.
درمان با فشار منفی: در این روش درمانی از یک دستگاه مکنده برای پاکسازی زخم استفاده میشود. این روش در درمان برخی از زخم‌های فشاری موثر است و به درمان آنها کمک می‌کند.
